Wypalenie zawodowe

Czujesz, że praca nie przynosi Ci już satysfakcji, choć kiedyś stanowiła niezwykle istotny element Twojego życia? Nie potrafisz się angażować, jak dawniej, nie masz potrzeby dalszego rozwoju zawodowego i czujesz się przepracowany/-a? Prawdopodobnie dopadło Cię wypalenie zawodowe – doświadczeniem o dużym ładunku destrukcyjnym.

Kogo dotyka wypalenie zawodowe?

Wymagający rynek pracy stawia przed pracownikami coraz większe wymagania. Pracodawca oczekuje wysokich kompetencji, dyspozycyjności również poza godzinami pracy, szybkiego tempa wykonywania licznych zadań – co staje się istotnym źródłem przeciążenia. Zatrudnianie pracowników na czas określony, na część etatu, bądź umowę zlecenie pociągają za sobą wzrost poczucia niepewności i obaw o utrzymanie pracy.

Problem wypalenia zawodowego dotyka osoby wrażliwe, mocno zaangażowane w wykonywaną pracę, z silną motywacją do pełnienia wyznaczonych ról i zadań. Poczucie pełnienia ważnych czy prestiżowych ról rodzi przekonanie bycia niezastąpionym oraz chęć oddania się wykonywanej pracy w pełni. Wypalenia zawodowego często też doświadczają osoby ambitne, które do tej pory czerpały z pracy satysfakcję i radość i którym udało się wiele osiągnąć; bądź przeciwnie – dotyczy osób podchodzących do pracy w sposób perfekcyjny, ze zbyt dużymi oczekiwaniami, niezaspokojonymi ambicjami, wyobrażeniami i potrzebami.

Wypalenie zawodowe może zdarzyć się każdemu z nas, najczęściej jednak dotyczy zawodów, które wymagają kontaktu z dużą liczbą osób, a więc:

nauczycieli,
lekarzy,
psychologów,
dziennikarzy,
sprzedawców,
managerów i dyrektorów, czyli osób odpowiedzialnych za organizację pracy zatrudnionych w firmie.

Objawy wypalenia zawodowego

Jak rozpoznać, że dotknęło Cię wypalenie zawodowe? Jak odróżnić je od zwykłej utraty entuzjazmu? Poznaj najczęstsze objawy problemu:

SYMPTOMY WYPALENIA ZAWODOWEGO

W sferze funkcjonowania fizycznego człowieka – bóle głowy, żołądka, zaburzenia snu, podwyższone ciśnienie, poczucie osłabienia, zmniejszenie się odporności organizmu.
W sferze funkcjonowania emocjonalnego – zmienność nastrojów, ogólne przygnębienie, poczucie bezradności, obniżenie samooceny, brak wiary w możliwość zmiany trudnej sytuacji.
W sferze zachowań – absencja w pracy, częste konflikty, obojętność wobec klientów, zmniejszenie się wydajności pracy, złe zarządzanie czasem, wzrost liczby wypadków.

STOPNIE WYPALENIA ZAWODOWEGO

Pierwszy stopień

Stadium ostrzegawcze, charakteryzuje się uczuciem przygnębienia, irytacji. Mogą pojawić się w nim ustępujące bóle głowy, przeziębienia, kłopoty z bezsennością.
Powrót do prawidłowego, optymalnego funkcjonowania na tym etapie nie jest jeszcze trudny. Zazwyczaj wystarczające jest zmniejszenie obciążenia pracą, krótki wypoczynek, jakieś hobby.

Drugi stopień

Pojawia się gdy syndrom trwa już dłuższy czas, jest bardziej stały. Charakterystycznymi objawami są: gorsze wykonywanie zadań, częste wybuchy irytacji, brak szacunku i wręcz pogardliwa postawa wobec innych osób. interwencja na tym etapie wymaga już większego wysiłku i bardziej zdecydowanych kroków. Może okazać się, że niezbędny będzie dłuższy urlop, regeneracja sił przez oddanie się czynnościom nie związanym z pracą a sprawiającym przyjemność (hobby). Istotny jest też udział innych osób, jeszcze nie pomoc profesjonalna, ale odpoczynek w gronie przyjaciół.

Trzeci stopień

Chroniczność syndromu. Następuje pełny rozwój objawów fizycznych, psychicznych i psychosomatycznych, zagrożone stają się nie tylko procesy poznawcze, emocjonalne, ale zachwianiu ulega również cała struktura osobowości. Typowymi objawami dla tego stadium są uczucie osamotnienia i alienacji, kryzysy rodzinne, małżeńskie, przyjacielskie depresja, nadciśnienie, wrzody.

Najczęściej wymagana jest już profesjonalna pomoc (lekarz, terapeuta, psycholog). W skrajnych przypadkach pomoc taka okazuje się nieskuteczna, a jedynym rozwiązaniem wydaje się być zmiana pracy.

Zauważyłeś/-aś te symptomy u siebie? Nie lekceważ ich! Nieleczony problem wypalenia zawodowego prowadzi do depresji i wywołuje lęki.

Jak zapobiegać wypaleniu zawodowemu?

poddaj weryfikacji swoje cele i priorytety,
oceń wymagania, które stoją przed Tobą,
wyznacz sobie realistyczne, jasno określone, cząstkowe cele,
jeśli odczuwasz nadmiar obowiązków, dokonaj ich redukcji,
efektywnie planuj swoje działania,
mniej osobiście traktuj sprawy zawodowe,
sprecyzuj szanse na rozwój zawodowy w firmie, w której pracujesz,
skupiaj się na tym, co pozytywne, poprzez pozytywne myślenie oraz akceptację granic swoich możliwości,
sprawdź, które obszary twojego życia generują stres,
usprawniaj swoje umiejętności w zakresie radzenia sobie ze stresem,

By nie wpaść w pułapkę wypalenia zawodowego, warto zadbać o siebie – dietę, aktywność fizyczną oraz zdrowy wypoczynek – znajdź zainteresowania niezwiązane z pracą, odpoczywaj i relaksuj się. Spędzaj czas wśród przyjaznych Ci osób.

Wypalenie zawodowe – leczenie

Niestety w przypadku, gdy mamy do czynienia z wypaleniem zawodowym, na zmianę nawyków czy miejsca pracy zazwyczaj jest już za późno. W takich przypadkach konieczna jest psychoterapia, a czasem nawet farmakoterapia.

Nazwanie przeżywanych trudności zmniejsza przezywane napięcie, szczególnie gdy praca jest podejmowana z wzniosłych motywów i/lub wiąże się z poczuciem własnej wartości. Wówczas tłumimy problemy, wypieramy je, zaprzeczamy, że jesteśmy zmęczeni, zniechęceni czy poirytowani.

Na czym polega leczenie wypalenia zawodowego? Podczas terapii nauczymy Cię:

asertywności – dowiesz się, jak stawiać granicę sobie i innym;
zarządzania czasem – zaczniesz bez wyrzutów sumienia wracać do domu po 8 godzinach pracy, nauczysz się delegować zadania innym pracownikom;
wykorzystywania swoich talentów i umiejętności w rozsądny sposób. Dowiesz się, jak z nich korzystać, by nie odwróciły się przeciwko Tobie.
radzenia sobie ze stresem.

Jeśli zauważymy, że Twój przypadek wymaga leczenia psychiatrycznego, skontaktujemy Cię z lekarzem współpracującym z naszą poradnią. Pamiętaj, nie jesteś skazany/-a na frustrację.

Z pomocą specjalistów odzyskasz dawną satysfakcję z wykonywanej pracy oraz radość życia.

Zapisz się na wizytę